herdenking 4 mei 2019
Vandaag zaterdag 4 mei 2019, stonden we met elkaar stil op de Joodse begraafplaats Tacozijl. ter nagedachtenis aan de gevallenen. Jan van der Bij van de stichting Joodse begraafplaats, nam ons mee in zijn woorden over de herdenking. Namens de gemeente de Fryske Marren legde Burgemeester Fred Feenstra bloemen bij de gedenkplaat. Na het voorlezen van tekst en passende gedichten ging een ieder huiswaarts.
Het was mooi te zien dat de groep dit jaar uit 22 belangstellenden bestond.
Onderstaande teksten zijn onder meer tijdens de bijeenkomst uitgesproken door Jan van der Bij van de Stichting.
It Joadske Tsjerkhôf te Taekesyl
Beskerme
troch de seedyk en
ferskule tusken in beamegurdle fan populieren, stean
njoggenentweintich grêfstienen, der hechte yn de ierde. De
measte rjocht, sommige skeef en in inkele foaroer bûgend. In
diel fan de doetiids Joadske mienskip tsjûgend. It
ferfier gien mei hynder en wein, in lange skoft. De
beïerdiging fan har dierbaren, wie fantiden o sa dreech. It
hôf leit immers tige ûnder de dyk en
dêrtroch it grûnwetter heech. De
iene stien wol, de oare net foarsjoen in Hebrieuske tekst. Mar
ach wat makke it ût, har(ren) nammen binne dochs op de stiennen
set. Ek
it lytse monument, flakby it tagongshek, fermeld de nammen
dy yn in konsintraasjekaamp omkammen. Geschreven, in het Fries, door ons voormalig
bestuurslid wijlen Jan Postma, onder het pseudoniem: Jan fan lytse Wietse Terwijl
het verhaal wil dat het verteld en voorbij
is – maar het breekt af Zeker,
het is mij verteld en verteld maar
nog ik
zie die grijze beduimelde foto en
de bloesem weer witter dan bloesem in
die grijze tuin moet oorlog zijn geweest in
die man, die vrouw, dat kind in
dat grijze gras onder die grijs bloeiende boom het
is mij verteld en verteld hoe zij daar hadden
moeten verdwijnen worden weggevoerd in
goederentreinen, nooit teruggekomen terwijl
het verhaal wil dat het verteld en voorbij
is – maar het breekt af zeker,
het is mij verteld en verteld hoe
vrede weerkeerde maar
nog is er geen andere foto dan deze Rutger
Kopland
De
Lemster Joaden wurden dêr te hôf brocht.
van
de trije Lemster Joadske minsken,
OORLOG
maar
nog is het gras weer groener dan gras
waarin
het nog moet.
